Korozyon Nedir?
Korozyon, metallerin çevre ile yaptığı elektrokimyasal tepkimeler sonucunda metalik özelliklerini kaybetmeleri olayıdır.
Bu, metal malzemelere zaman içerisinde en çok hasar veren olaylardan birisidir. Korozyon sebebiyle, yaptığımız köprüler ve binalar çökebilmekte, boru hatlarımız hasar görebilmektedir. Metallerin kullanıldığı herhangi bir tasarım yaparken korozyon, göz önünde bulundurulması gereken önemli bir etkendir; çünkü yapı güvenliğini ve yapının ömrünü doğrudan ilgilendirmektedir.
Korozyondan korunmak için uygulanabilecek en basit ve ucuz metod yüzeyi boya ile korumaktır. Seçtiğimiz boya sisteminin uzun süreli koruma sağlamasını garanti etmek için de, herhangi bir boya uygulanmadan önce doğru yüzey hazırlığının yapılmış olduğundan emin olmak birinci derecede önem taşımaktadır. Günümüzde Kumlama uygulaması ile çelik yüzeylerin yüzey hazırlığı yapılmakta ve sonraki boya- kaynak- imalat gibi aşamalarda korozyondan korunması sağlanmaktadır.
Kumlama Nedir?
Kumlama, metalin yüzeyindeki; yağ, kir, pas ve korozyonun etkilerinin yüzeyden mekanik olarak uzaklaştırılması işlemidir. Kumlamada, bu iş için özel olarak üretilmiş uygun aşındırıcılar, yüksek basınç altında malzeme yüzeyine püskürtülür ve böylece yüzey temizlenmiş olur.Kumlama, metal yüzeyinde görünen ya da mikronize boyutlardaki pas ve korozyonu yok etmekle birlikte metalin yüzeyinde mikro pürüzlülükler meydana getirerek boyanın yüzeye düzgün tutunmasını sağlar.
Kumlama Kalitesi Nasıl Belirlenir?
Kumlama işlemi çeliğin yüzeyinde istenmeyen oluşumların ne derecede temizlendiğine ve yüzeyin hangi ölçüde aşındırıldığına göre derecelendirilir. Bu konuda Dünyada bazı standart derecelendirmeler vardır. Türkiye’de İsveç standardı olan “Swedish Standards For Ground Vibrations And Airblast” SA 1, SA 2, SA 2,5 ve SA 3 dereceleri kullanılır. Bu derecelendirme ölçüleri TSE kurumunca EN ISO 8501-1:2007 tarihinde TS EN ISO 8501-1 olarak kabul edilmiştir.
SA 2,5 Kalitesinde Kumlamanın Adresi
SA Standartlarına göre Yüzey Temizlik Değerleri
ISO 8501-1’e göre temizlik değerleri aşağıdaki gibidir:
SA 1 : < %80 HAFİF TEMİZLENMİŞ
SA 2 : % 80 İYİ TEMİZLENMİŞ
SA 2,5 : %96 ÇOK İYİ TEMİZLENMİŞ
SA 3 : %99 KOMPLE TEMİZLENMİŞ
SA 1 : Son derece yüzeysel bir temizlik derecesidir. Paslanmış yüzeylerde son derece yüzeysel bir temizlik biçimi olup, genellikle süpürme olarak adlandırılır.
SA 2 : Çeliğin oldukça temizlenmiş, yüzeyin bir hayli pürüzlendirildiği, bir kumlama derecesidir. Amerikan SSCP ölçülendirme skalasında “commercial” (ticari); British BS 4232 ölçülendirme skalasında “3st quality 80% whole surface” olarak sınıflandırılır.
SA 2,5 : Çelik yüzeyin gayet iyi pürüzlendirildiği, istenmeyen oluşumların tamamına yakın bölümünün temizlendiği ve çeliğin kendine has gri renginin kolaylıkla görüldüğü, piyasada en çok tercih edilen kumlama derecesidir. Amerikan SSCP ölçülendirme skalasında “Near White”; British BS 4232 ölçülendirme skalasında “2nd quality 95% whole surface” olarak sınıflandırılır
SA 3 : Çelik yüzeyin çok iyi pürüzlendirildiği, istenmeyen oluşumların tamamen temizlendiği, çeliğin kendine has gri renginin tamamen ortaya çıktığı bir kumlama derecesi olup, piyasada tercih edilmeyen bir kumlama derecesidir. Çünkü uygulama zamanı ve maliyeti oldukça yüksektir. Amerikan SSCP ölçülendirme skalasında “White Metal”; British BS 4232 ölçülendirme skalasında “1st quality 100% whole surface” olarak sınıflandırılır **Elle kumlama ile uluslararası bir derece olan SA 2½ yüzey temizliği standardını tutturmak zor ve zahmetlidir. Kullanmakta olduğumuz tam otomatik ve entegre makine sistemiyle malzemenin 3 boyutlu olarak her tarafına aynı anda türbinlerle püskürtülen shotlarla yapılan kumlama ile SA 2½ yüzey temizliği standardını sağlamak mümkündür.
Astar Boya Uygulaması
ASTAR BOYA (EPOXY SHOPPRIMER) ; Kumlaması henüz bitmiş olan bir metal, pas ve korozyona karşı en korumasız olduğu zamandadır. Metal kumlama işleminden sonra nemli bir ortama bırakılırsa birkaç saat içinde renk değişimi ile kendini belli eden oksidasyona maruz kaldığı gözlenir. Bu sebeple kumlanmış olan metal en kısa sürede korunmalı, boyanarak metal yüzeyinin hava ile teması kesilmelidir.
Çelik kumlandıktan sonra önce muhakkak astar boyası (shop primer) atılmalı daha sonra asıl boya yapılmalıdır. Bu konuda çeliğin kullanıldığı alan çok önemlidir. Örneğin bir gemiye atılacak boya ile bir konteynere atılacak boya birbirinden farklıdır. Ayrıca uygulanacak boyanın ne kadar kalınlıkta olacağı da yine çeliğin maruz kalacağı şartlar göz önüne alınarak kararlaştırılmalıdır.
Kumlama ve boyama işlemi ile bu sırayla, gerekli koşulları gözeterek uygulandığında, metallerin kullanım ömrünün uzamasını sağlar.